Dit jaar is een goed fruitbomenjaar. Dat geldt zeker ook voor de vier kweebomen (Cydonia oblonga) in het Arboretum. Ze zitten dit jaar helemaal vol met mooie gele vruchten. Nu het herfst is zijn veel vruchten al op de grond gevallen (foto 1).
De kweebomen staan bij de grens met de golfbaan langs de zuidelijkste wijk van het arboretum (Europa regio 10, zie foto 2).
Fruitboom
De kwee, ook wel kweepeer genoemd, behoort tot de rozenfamilie en is nauw verwant aan peer, appel en lijsterbes. Het is een breed uitgroeiende struikachtige boom die op zijn hoogst 7,5 meter kan worden. De bladeren hebben een gave rand, zijn glad van boven en hebben grijswitte haartjes aan de onderkant.
De kwee bloeit later dan de appel en de peer, namelijk in het late voorjaar. De bloemen zijn licht roze en ruiken lekker (foto 3). De vruchten die lijken op gele appels, of buikige peren, ruiken aromatisch en hebben een donzig laagje na rijping (foto 4). Deze viltlaag wordt later in de herfst bruin.
.
Er zijn in de loop van de eeuwen diverse kweekrassen ontstaan. Sommige hebben vruchten die aan peren doen denken andere meer ronde vruchten. De kweeperen in het Arboretum zijn waarschijnlijk geen wilde bomen want wilde exemplaren hebben veel kleinere vruchten (slechts enkele centimeters).
Herkomst
De kwee komt oorspronkelijk uit een groot gebied rond de Kaspische zee en is inheems in Iran, Armenië, Azerbeidzjan en Georgië. De Latijnse naam Cydonia is afgeleid van de naam van de Minoische stad Kydonia (noordwest Kreta).
Vanaf de Romeinse tijd komt hij voor in Nederlandse boomgaarden. Vroeger was bij veel boerderijen een kwee geplant.
Lekkere kwee
De vrucht van de kwee is rauw niet lekker. Het vruchtvlees is hard, zurig en bitter door looizuur.
Kweeperen zijn echter goed te verwerken tot iets lekkers door lang koken en toevoeging van veel suiker. Ze kunnen worden verwerkt tot onder meer jam, marmelade, gelei en vruchtensap. Het woord marmelade is zelfs afgeleid van de Portugese naam voor de kwee. Er kan ook wijn of likeur van worden gemaakt. Ook in vruchtentaart is de kweepeer heel lekker. In de Arabische keuken wordt de kweepeer toegevoegd aan hartige gerechten met vlees.