De boom van de maand februari 2020 is de Cornus mas (gele kornoelje) en twee Aziatische tegenhangers Cornus officinalis en Cornus chinensis.
Deze drie kornoeljes behoren tot de familie van de Cornaceae. De meeste kornoeljes worden gekenmerkt door tegenoverstaande en gaafrandige bladeren met boogvormige zijnerven.
De gele kornoelje is oorspronkelijk in Nederland alleen in Zuid-Limburg inheems en verder in België en Midden- en Zuid-Europa. Het is een bladverliezende heester die 3-5 m. hoog kan worden. De schors is grijs, eerst glad, later met lange afgeronde ribbels, jonge twijgen zijn groen, dun en zeer recht. Voor de bladontwikkeling verschijnen al vroeg in het voorjaar de goudgele bloempjes, in bolvormige tot 2 cm brede schermpjes. De hoofdbloei is meestal in maart-april. De ovaalvormige steenvruchten rijpen van geel naar rood. Goed afgerijpte vruchten zijn eetbaar en smaken friszuur, ze hebben een hoog vitamine C gehalte. Er wordt sap en gelei van gemaakt.
In Oost-Azië en Korea groeien twee andere soorten die erg op Cornus mas lijken, Cornus officinalis en Cornus chinensis. Deze beide soorten zijn bekend vanwege de geneeskundige werking van de vruchten. Net als in Europa wordt ook in China van de vruchten sap gemaakt dat gebruikt wordt tegen duizelingen, spit, impotentie en nachtzweten. De bloeiwijze van deze Aziatische kornoeljes lijkt sterk op die van de Cornus mas, meestal zijn de bloemen iets groter. De Cornus mas onderscheidt zich door zijn groene dunne twijgen, die van de Cornus officinalis zijn roodbruin en verruwen snel en die van C. chinensis zijn donkerbruin
In het arboretum staan meerdere exemplaren van Cornus mas in regio West-Europa op locatie 06-cc, die van Cornus officinalis staan in regio Korea 12-b en regio Centraal / Zuid Japan 14-j. Cornus chinensis is nog niet aanwezig in het arboretum.
Andere kornoeljesoorten in het arboretum zij o.a. C. alba, C. alternifolia, C. controversa, C. florida, C. kousa, C. racemosa, C. macrophylla en C.walteri
© Harry Berg, febr. 2020
Bronnen: Piet de Jong, boomkwekers catalogi en ANWB bomengids Europa.
Foto 1. Cornus mas, bloei, groene twijgen
Foto 2. Cornus mas, struik
Foto 3. Cornus officinalis, bloei, roodbruine twijgen
Foto 4. Cornus officinalis, detail bloem
Foto 5. Tekening Cornus mas
