De boom van de maand mei is de Anne Frank kastanjeboom (Aesculus hippocastanum), ook wel bekend als de witte paardenkastanje.
Ook voor de maand mei 2020 is weer gekozen voor een bijzondere herdenkingsboom. Deze maand denken we terug aan de onderdrukking en vervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog en 75 jaar vrijheid: een goede reden om te kiezen voor de Anne Frank kastanjeboom. Met toestemming van de Anne Frank Stichting is een zaailing geplant in het Arboretum, een nakomeling van de beroemde kastanjeboom die stond in de tuin van het Achterhuis aan de Prinsengracht in Amsterdam.
De Anne Frank kastanjeboom in het arboretum werd in 2011 aangeboden aan notaris Herman Westra van Holthe de initiatiefnemer van dit bomenpark. Twintig jaar geleden in 2000 werd de Stichting Arboretum-Assen opgericht en was Westra van Holthe tot 2010 voorzitter. De herdenkingsboom staat ten oosten van de witte boerderij aan de Pitteloseweg 1.
Herman Westra van Holthe plaatst boombordje bij de Anna Frankboom in het Arboretum in 2011
Van origine komen de witte paardenkastanjes voor in Zuidoost-Europa in Turkije en Griekenland. In het arboretum staan meerdere exemplaren in regio: Turkije – Balkan, locatie 09-d/g, dit zijn “gewone” exemplaren, dus geen Anne Frankbomen.
De paardenkastanje kan uitgroeien tot een forse boom van meer dan 30m hoog. De bladeren zijn handvormig met meestal 7 (soms 5 of 6) afzonderlijke bladeren, ze zijn donkergroen. De knoppen zijn kleverig en diep roodbruin. In april-mei verschijnen de opvallende bloemen, witte rechtopstaande trossen als kaarsen. Bijzonder is dat na de bevruchting de bloemen vaak een rood hartje krijgen. De vruchten zijn 1-zadige doosvruchten met in hardstekelige bolsters. De bekende glimmende roodbruine kastanjes worden in de herfst vaak door kinderen verzameld. Volgens de volksgeneeskunde kan een glimmende kastanje in de broekzak reumapijn verzachten.
Sinds ongeveer 2000 wordt de paardenkastanje in Nederland geteisterd door de kastanjebloedingsziekte (Pseudomonas syringae). Op de bast van de boom ontstaan roodbruine vochtige plekken die gaan bloeden met een stroperige vloeistof en er ontstaan scheuren in de bast.
Bij hevige aantastingen van de ziekte gaan de bomen meestal dood.
© Harry Berg, 30 april 2020
Foto 1. Aesculus hippocastanum ‘Anna Frank boom’ in Arboretum 2011
Foto 2. Aesculus hippocastanum – witte paardenkastanje locatie 09-e/g geplant in 2007
Foto 3. oude Aesculus hippocastanum ‘Anne Frankboom in Amsterdam
Foto 4. detail bloem van witte paardenkastanje
Foto 5. blad met tekeningen van witte paardenkastanje