De boom van de maand april is de Grote bergkers, Sargentkers of Japanse kers (Prunus sargentii).
Bomenliefhebber of niet, de Japanse sierkers kondigt in het voorjaar in vele straten, parken en tuinen de lente aan. Deze bomen geven een indrukwekkende explosie aan bloemenpracht in zachte kleuren die bijna niemand kan ontgaan.
Afgelopen dinsdag 6 april 2021 was dit ook in het Arboretum het geval. En wat het extra bijzonder maakte was dat de Sargentkersen, een Japanse sierkerssoort, sprookjesachtig stonden te schitteren in de sneeuw. Het gezegde “Aprilletje zoet, geeft nog wel eens een witte hoed” was letterlijk van toepassing.
De Sargentkers ook wel Grote bergkers of Japanse kers genoemd in Nederland is een boom die oorspronkelijk uit de dunbevolkte bergstreken van Noord-Japan en Korea afkomstig is. Omdat daar weinig mensen wonen, is met de Sargentkers nauwelijks gekruist en zijn er dus weinig cultivars van.
Vreemd genoeg is deze sierkers niet vernoemd naar een Japanner of Koreaan maar naar een Amerikaan. In 1892 ontdekte namelijk de Amerikaanse professor Charles Spraque Sargent deze boom voor het eerst. De boom draagt daarom zijn naam en is opgenomen in het door hem geschreven beroemde boek ‘Forest flora of Japan’.
Zoals op de foto’s te zien is, zijn de bloemen lichtroze van kleur en hebben een grootte van ongeveer 3 tot 4 cm. De bloemen verschijnen massaal voordat het blad uitloopt. Hiermee probeert de boom de aandacht te trekken van de vele insecten die nodig zijn voor de bestuiving. Tijdens de bloei lopen ook de bladeren uit die een roodbruine koperachtige tint aan het geheel toevoegen. Na de bloei kleuren de bladeren groen in de zomer en in de herfst gaat de kleur over naar vlammend oranjerood. Het blad lijkt qua vorm op een omgekeerd ei met aan de onderkant een punt. De randen zijn getand. Dit alles wordt gecombineerd met een kastanjebruine bast. Nadat de bloemen zijn bestoven ontwikkelen zich hele kleine donkerrode kersjes. Deze worden graag door vogels gegeten. De Sargentkers kan wel een hoogte van 18 meter bereiken in het natuurlijke herkomstgebied. In Nederland blijven ze kleiner.
Sargentkersen houden wel van vochtige en voedzame bodems maar niet van hoge waterstanden. Ze groeien het best op een lichte plek met beschutting tegen de wind en/of zeewind. De boom is winterhard en kan temperaturen tot min 30 graden Celsius aan.
In Japan waar de Japanse sierkersen oorspronkelijk vandaag komen, zijn de bomen heel populair. Ze zijn zelfs zo populair dat het Japanse weerinstituut een “Cherry Blossom Forecast” heeft. Dit weerbericht laat je de bloei van de bomen volgen en laat goed zien waar als eerste de lente start in Japan. In het zuiden start de bloei waarna de bloei langzaam verschuift naar het Noorden. De bloei loopt dus parallel met de temperatuurstijging van zuid naar noord. Mocht je ooit in het voorjaar naar Japan reizen, dan weet je nu waar je op moet letten om een kleurrijke reisbeleving te hebben.
Gelukkig hoef je niet helemaal naar Japan af te reizen om de Sargentkersen met eigen ogen te zien. In het Arboretum staan ze in het Azië gedeelte, regio 13- Noord Japan, locatie 13-01. Onder deze bomen staan ook naambordjes. De familie Bartelds heeft drie van deze mooie bomen geadopteerd. Als je de bomen in bosverband wilt zien, kijk dan in vak 13x.
© Janet Wijsman-van de Ven, 7 april 2021
Bronnen: Het bomenboek, Hugh Johnson, 1974 Nederlandse uitgave: Zomer & Keuning Boeken B.V. Wageningen
Bomengids ANWB
Catalogi van boomkwekers e.a.
© Foto’s Janet Wijsman-van de Ven.
