De boom van de maand januari is de Chinese sierkwee (Chaenomeles cathayensis), vooral omdat deze soort door de zachte winters van de laatste jaren midden in de winter in bloei kan staan.
Rond de kerstdagen van 2015 bloeide Chinese sierkwee uitbundig met prachtige rode bloemen.
Chaenomeles is een geslacht van slechts enkele soorten, waarvan de Chaenomeles cathayensis, Chaenomeles speciosa en de Chaenomeles japonica de drie bekendste zijn. De twee eerste soorten staan in het arboretum in vak 15f, Chaenomeles japonica is recent geplaatst in de vakken 13 K1,2.
Ze behoren tot de zeer grote familie van de Rosaceae, en weer onderverdeeld in de subfamilie van de Amygdaloideae.
Het zijn bladverliezende stekelige struiken, variërend van 1,5 tot 4m hoog. Oorspronkelijk groeien ze in Oost en Zuidoost-Azië, ze worden veel gekweekt vanwege de mooie bloemen, waarvan de hoofdbloei vroeg in het voorjaar is. Ook de mooie vruchten spreken tot de verbeelding. Door de zachte winters van de laatste jaren begint de bloei steeds vroeger.
De naam Chaenomeles betekent gapende appelboom, dit komt van de Griekse woorden chainein (=gapen) en melea (=appelboom).
De geel/groene vruchten die in oktober/november afrijpen hebben een heerlijke geur en er kan jam, sap en wijn van worden gemaakt
De Chaenomeles cathayensis wordt een breed uitgroeiende struik van maximaal 3 tot 4 m en heeft de grootste vruchten van de drie soorten soms wel 8-12 cm groot. De Chaenomeles japonica-Japanse sierkwee is de kleinste van de drie, wordt ongeveer 1 tot 2 m groot en heeft kleine vruchten, vergelijkbaar met de vruchten van de Europese paardenkastanje. Die van de Chaenomeles speciosa-Chinese sierkwee zitten tussen de twee andere in. Deze laatste soort heeft een opgaande groeivorm.
Foto’s & tekst © Harry Berg, januari 2020.
Foto 1. Bloei van de Chaenomeles cathayensis, 26 dec. 2015, locatie Arboretum 15-f
Foto 2. Vrucht van de Chaenomeles cathayensis, sept. 2016, locatie Arboretum 15-f
Foto 3. Caryanoten aan kale boom 2 nov. 2020
Foto 4. Carya cordiformis 2 nov. 2020
